5 Persoonlijke schatten uit verre landen die ik nooit wegdoe

“IK KAN HET NIET LATEN OM STEEDS WEER UNIEKE SCHATTEN MEE TE BRENGEN UIT VERRE LANDEN. IK BEN EEN ECHTE BOWERBIRD, EEN PRIEELVOGEL DIE ZIJN NEST VERSIERT MET MOOIE DINGEN…”

Onlangs vroeg iemand mij of ik ook wel dingen terug weg doe. Mijn antwoord was: natuurlijk! Ik kan niet anders, of mijn huis barst uit zijn voegen en dan kan ik zo mee doen aan één van die realityprogramma’s over geschifte verzamelaars. Het is hier in huis een komen en gaan van spullen.

Als het thuis te vol wordt, begin ik op te ruimen. Zo creëer ik ruimte in mijn huis maar ook in mijn hoofd. Natuurlijk ben ik dan de gelukkige die een winkel heeft zodat ik dingen terug kan doorverkopen. Zo wisselt bijvoorbeeld mijn salontafel voortdurend, maar ook mijn tapijten en allerhande decoratieve items.

Toch zijn er een aantal unieke items, persoonlijke schatten, die ik nooit zal wegdoen. Dingen die ik koester omwille van hun schoonheid, hun zeldzaamheid en/of de herinneringen die er aan vast hangen.

1. AUTHENTIEK KORAN BORD

In 2008 bezochten we met de kinderen een Koranschool in Saint-Louis, Senegal. Alle studenten zaten in een groot lokaal op de grond, zonder stoelen of banken. De gids vertelde dat ze maar om de zes maanden naar huis gingen. Buiten tegen de muur lagen nonchalant enkele tientallen Koran borden opgestapeld. Meteen was ik onder de indruk van de kalligrafie en de schoonheid van de borden. Verweerd en met een prachtige patine door ze steeds weer opnieuw af te wassen en te herschrijven. De kinderen leerden zo de verzen van de koran.

De koran borden waren natuurlijk niet te koop maar ze lieten me niet meer los. Sindsdien ben ik actief gaan zoeken naar authentieke koran borden. En af en toe slagen we erin om echte oude exemplaren te vinden, want je vindt natuurlijk ook veel namaak.  Het eerste bord vonden we uiteindelijk in Marokko en heeft al verschillende plekjes in ons huis gehad maar wegdoen doe ik het nooit.

2/ FRUIT KALEBAS UIT SENEGAL

Met de taxi brousse naar de markt van Nguéniène, dat is pas couleur locale! Fruit en groenten, stoffen en juwelen, dieren en gris-gris … Je duikt in een authentiek Afrika en wordt ondergedompeld in een zee van geuren en kleuren. Elk jaar, al 8 jaar lang, reizen wij naar Senegal en bezoeken we deze markt op woensdag. Van heinde en verre komen mensen er naar toe. Met paard en kar, of met hun gammele auto’s die bijna uit elkaar vallen. Het is er een drukte van jewelste.  En tussen al die kleurrijke standen is er één man die er uit springt. De man met de fruit kalebassen.

Met hun grillige vormen en hun naturel kleur zijn ze een streling voor het oog. De lokale bevolking gebruikt ze in de keuken. De wobbelige onderkant speelt voor hen geen rol want ze zetten ze vast in het zand. Hier in het westen met onze betonnen vloeren en gesofisticeerde keukens zijn ze amper van nut maar het zijn prachtige objecten.

Elke keer nemen we er mee naar huis, zoveel we kunnen dragen, en verkopen we ze in onze winkel. Maar net dat ene exemplaar, die de man op een dag met de hand zat te herstellen, heeft een ereplaats in huis en gaat nooit weg.

3/ COLLECTIE WEVER NESTJES

Reisde je al eens naar Afrika, dan zal je ze zeker gezien hebben: de acacia bomen overladen met nestjes van de wevervogel. Wevervogels zijn fantastische architecten en kunstenaars. Ze weven unieke nestjes, elke soort heeft zijn eigen design. Het zijn de mannetjes die het nest maken om zo een vrouwtje te lokken. Hoe mooier het nestje geweven is, hoe groter de kans op succes. Maar niet alleen de schoonheid van het nest telt mee, ook zijn er ingenieus gebouwde ingangen om roofdieren zoals slangen buiten te houden.

Op elke Afrika reis ga ik op zoek naar intact verlaten nestjes. Mijn mooiste exemplaar droeg ik een week lang mee tijdens een stapreis in Kenia. De Samburu gidsen wilden het telkens voor me dragen maar ik weigerde steeds opnieuw wat elke keer lachsalvo’s opleverde.

Mijn collectie groeit traag maar zeker aan. Ik heb al nestjes uit Tanzania, Kenia en Senegal. Ze hangen in mijn werkplaats met nylondraad aan het plafond vastgemaakt. Ik vind ze geweldig inspirerend, en ik ben niet de enige. Nelson Sepulveda ontwierp zijn ‘Birds Nest' lamp  waarvoor hij zijn inspiratie haalde bij de wever nesten.

4/ DROMEDARIS BAGAGEDRAGER MET SPIEGELTJES UIT DE SAHARA

Zes jaar geleden struinden we door de steegjes in de Medina van Marrakesh. Een klein winkeltje trok onze aandacht. Aan de gevel hingen bijzondere houten objecten. Met veel plezier vertelde de eigenaar waarvoor ze gediend hadden: het waren gegraveerde stokken die deel uitmaakten van een eenvoudige maar efficiënte constructie die diende als bagagedrager voor op de rug van een dromedaris. Dromedarissen zijn onmisbaar voor de Toeareg in de Sahara en zijn hun beste transportmiddel.

Elke bagagedrager heeft er zo vier, in de tent wordt de bagagedrager omgedraaid en gebruikt als kast. Enthousiast door dit mooie verhaal en betoverd door de eenvoud en schoonheid, kochten we ze allemaal. In de hoek binnen in het donkere winkeltje hing 1 prachtig exemplaar. Het had iets extra dat de anderen niet hadden, namelijk kleine ingewerkte spiegeltjes. Maar het was niet te koop! De man was er erg aan gehecht, wat ik heel goed begreep. Groot was dan ook mijn verbazing toen er enkele maanden later net voor mijn verjaardag een pakje arriveerde uit Marokko met daarin de bagagedrager met spiegeltjes. Mijn man Hendrik had daar stiekem voor gezorgd!

5/HOUTEN ZEBOE UIT MADAGASCAR

Madagascar stond al lang op ons verlanglijstje, en vorig jaar reisden we dan ook eindelijk af. Amper voorbereid maar met de Trotter en Lonely Planet op zak. Aangekomen in de hoofdstad Antananarivo (‘Tana’ in de volksmond), zochten we het Sakamanga hotel op. In de reisgids staat het beschreven als een levend museum. En inderdaad, onze mond viel open door hun rijkelijk gevulde vitrinekasten met typisch Malagassische voorwerpen. De mooiste verzameling vonden we die van een aantal vergrijsde houten zeboe beeldjes. Die vinden we zelf nooit, dacht ik toen.

Twee weken later kon mijn geluk niet op, toen we op iemand botsten die er een heleboel te koop aanbood. We kregen ook het hele verhaal te horen: ze maakten deel uit van het bovenste deel van een ‘aloalo’. Dat is een houten beeld dat geplaatst werd op de graftombes van overleden stamhoofden van de Mahafaly. Een stam die animistisch is en aan voorouderverering doet. Door al die jaren in de zon en regen te staan waren ze prachtig vergrijsd.

We kochten ze allemaal (wat had je gedacht), en ook nog veel meer, en regelden het transport naar België. Maar de mooiste koos ik uit voor mezelf, en die ging mee met de handbagage!